M. Kemal'in gerçekleştirdiği devrimler tek bir temele dayanıyordu.Türk milletini gerçekten Layık olduğu yüksek,güçlü ve müreffeh bir yaşam düzeyine kavuşturmak. Bu düşünceyi engellemeye çalışan her türlü kurum ve muhalifin karşısında bulunuyordu.Eski Ortaçağ karanlığını içinde tutan topluma,ilkel bir görüntü veren kurumları hükümleri ve alışkanlıkları kaldırarak,çağdaş uygarlığın akıl ve bilime dayanan değerlerini getirmek istiyordu. Bu temel görüşler doğrultusunda devrimleri geçekleştirdi.
Bu devrimler,hilafetin kaldırılması,eğitimin tek elden yönetilmesi,şeriye mahkemelerinin kaldırılması,Tekke,zaviye ve türbanın kaldırılması,şapka giyiminin zorunlu olması,takvim ve saatte değişiklik,Türk medeni yasasının kabulü,Latin harflerinin kabulü,ulusal okulların açılması ulusal rakamların kabulü, Kur'an ve ezanın Türkçeleştirilmesi.Lakap ve unvanların kaldırılması ve bazı kisvelerin giyilmemesi,hafta tatili cumadan,pazara alındı ve en önemlisi medeni yasanın evlenmeyle ilgili hükümleri...Tanzimat dönemindeki Mecellenin yerini İsviçre medeni kanunundan örnek olarak hazırlanan Türk Medeni Yasası 17 Şubat 1926'da kabul edildi.Medeni yasa ile kadınlara haklar tanınırken,onların siyasal ve ekonomik yaşama katkıları da düşünüldü. 1930'da belediye seçme ve seçilme,1934'te de milletvekili seçme ve seçilme hakkını kazanmıştı.21 haziran 1934'te soyadı yasası kabul edilmiş,T.B.M.M' de M. Kemal'e Atatürk soyadını vermişti.Bunun daha öncesinde hem askeri hem askeri hem siyasi önder olmasını çekemeyenler yüzünden askerlikten istifa etti.(30 haz 1927).Atatürk Cumhuriyet idaresindeki bir ülkenin demokratik olması gerektiği,bunun için birden fazla parti kurulması gerektiğini savunuyordu.Cumhuriyetçilik ve Laiklik ilkesinden ödün vermek istemiyordu.Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası(1924-25) ile Serbest Cumhuriyet Fırkası(1930) bu ülke sınırlarını aştıkları için uzun ömürlü olmadılar.
Cumhuriyet Halk Partisinin 2. büyük kurultayında gerek parti,gerekse Türkiye açısından büyük önem taşıyan büyük Nutku'nu okudu.(15-20 Ekim 1927) Nutukta kuruluş savaşının tüm evrelerini belgelerle açıkladı.Cumhuriyetin kuruluşunu,devrimleri,devrimlere karşı çıkanları ayrı, ayrı anlattı. Sonunda da Türkiye Cumhuriyetini Türk gençliğine emanet ettiğini bildirdi.12 Nisan 1931'de Türk Tarih Kurumu'nu kurdu.
12 Temmuz 1932'de Türk Dil Kurumunu kurdu. 1933'te Cumhuriyet'in 10. yılı dolayısıyla konuşma yaptı.Halkı en geniş refah araç ve kaynaklarına sahip çıkmaya ulusal kültürü,çağdaş uygarlık düzeyinin üzerine çıkaracağını söz verdi.Sözünü "Ne Mutlu Türküm Diyene" diyerek noktaladı.Ekonomi ve siyasete önem verdi.Ekonomik sistem olarak Devletçiliği benimsedi.Devlet denetiminde özel girişimi öngördü.
Ülke ekonomisi için gerekli büyük,küçük her çeşit sanayii kurmayı ilke edindi.Yalnız ülke çıkarlarına uygun olan yabancı sermayenin ülkede yatırım yapmasına izin verdi.Ülkenin gerçek sahibinin köylü olduğunu belirterek, makinalı tarıma geçmeyi öngördü.Dış siyaseti dostluk ve barış temeline dayandırarak,bu doğrultuda(1934)Balkan(1937) Sadabat Paktını kurdu.
4. kez Cumhurbaşkanlığına seçilen Atatürk Ankara Ant. İle Fransa'ya bırakılan Hatay'ı ülkemize katmak için büyük çaba harcadı.Fakat sağlığı günden güne bozuluyordu.20 Mayıs 1938'de Hatay sorunu ile ilgili olarak Mersin ve çevresindeki askeri birlikleri denetledi.
İstanbul'a gitti 5 Eylül'de son biçimini verdiği vasiyetnamesini İstanbul 6. Notere kapalı bir zarf içinde verdi.1kasım 1938 meclis açılışına hastalığı yüzünden katılamadı. Büyük Komutan, devlet adamı,büyük insan 10 kasım 1938 Perşembe günü saat 9.05'te hayata gözlerini yumdu...Bu haber Türk milletini yasa boğdu .
BİBLİYOGRAFYA
1-İĞDEMİR,Uluğ Atatürk'ün yaşamı (1881-1918) T.T.K Ank,1988
2-GÜRAK, Halil Gürdal Atatürk (1881-1938
3-AYDEMİR, Ş. Süreyya TEK ADAM Mustafa Kemal ,Remzi Kitap Evi İst,1993
4-ÜNAYDIN,R.Eşref ,Anafartalar Kumandanı M. Kemal ile Mülakat, Ank. 2000
5-YAZMAN,M. Şevki, Çanakkale 18 Mart (1915-1950), T.T.K b.e Ank. 1950
6-Atatürk Araştırma Merkezi TÜRKİYE CUMHURİYETİ TARİHİ I Ank,2000
7-Devrin Yazarlarının Kalemiyle Çanakkale ve M. Kemal, Kült.Bak.,İst,1919
8-ŞAPOLYO,E.Behnan Kemal Atatürk ve Milli Mücadele Tarihi İst 1958
9-Türk Tarih Kurumu Cemiyeti Tarih IV Devlet Matbaası, İst,193
10-BAYUR,Y.Hikmet, Atatürk hayatı ve eserleri Atatürk Araş.Mrk Ank 1990
11-KEMAL, ATATÜRK, NUTUK(1919-1927) Atatürk Araş. Merk.Ank.1998.
DERYA KÖSE' Teşekkür Ederiz
Bu Yazı 7781 kere okunmuştur.
|
