|
|
|
|
|
|
Çanakkale Gençlik ve Sporcular
|
|
|
|
«
|
|
|
|
| |
|
• Çanakkale' de Futbolcular
| |
|
Paylas
|
Bütün bunlarla birlikte Çanakkale Savaşları sırasında başta İstanbul olmak üzere memleketin bir çok sporcusu da silah altına alınmıştır. Tabiî olarak bunların başında futbolcular gelmekteydi. O zamanların futbolu bugünden farkılı olarak ya okulların ya da gönüllü olarak teşekkül etmiş kulüp bünyesinde faaliyet gösteriyordu. Bu kulüplerin mensuplarının hemen hemen hepsi ya aktif öğrenci yada çoğu üniversitelerden mezun tahsili olan gençlerdir. Memleketin gençlerinin askere alınması pek tabiî büyük bir kısmı halen öğrenci olan sporcular ile kulüplerin kurucuları da silah altın alınması demekti.
Bugünkü bir çok kulübün ilk yıllarını yaşadığı kurumsallaşmaya başladığı sıralarda Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı’nın getirdiği zor şartlar futbol üzerinde de etkisini gösterecektir. I. Dünya Savaşı ve İstanbul’un işgal günlerinde zor anlar yaşayan kulüplerin bir kısmı kapanmak zorunda kalmış, faaliyetlerine devam edenler ise bir çok güçlükle karşılaşmıştır .
Silah altına alınanlar özellikle Çanakkale’ye gidenlerin büyük bir kısmı tahsilli olmaları nedeni ile ihtiyat zabiti olacaklardır. Kulüplerin sporcularının askerde olması nedeni ile İstanbul’da 1915 yılında mevcut iki ligdeki maçlar da düzenli olmayacaktır. Silah altına alınan bu gençler birliklerinden izin alarak İstanbul’a maçlara gelmiş tekrar vatan hizmeti için birliklerine geri dönmüşlerdir . Dönemin kulüplerinden Fenerbahçe’nin futbolcusu Deniz Teğmeni Kenan Or, takımın sağbeki Veteriner Üsteğmen Nahit, Üsteğmen Ethem, Üsteğmen Kamil Rona cepheden izinle maçlara gelenlerdendir. Çanakkale’de bulunan Üsteğmen Arif ise Niğde’ye giderken şehit olacaktır . Fenerbahçe’de oynamış Teğmen Nureddin ise Arıburnu’nda şehit olmuştur .
Çanakkale’de şehit veren kulüplerden biri de Beşiktaş’tır. Beşiktaş’ın kaptanı aynı zamanda bir şair olan Kazım Çanakkale’de bir top güllesi ile şehit olmuştu. Beşiktaş’ın diğer şehidi ise Asım’dı . Kulüp sadece Çanakkale’de değil, diğer cephelerde de şehit viriyordu. Verilen bu şehitlerin isimleri ise alt takımlara veriliyordu. Sadece futbolcular değil, kulüp başkanı da cepheye gitmiştir. Fransızlardan alınarak Müstecip Onbaşı ismi verilen denizatlıda çarkçıbaşı olan Ahmet Fertgeri Bey, burada gösterdiği gayretin karşılığı ihtisas yapmak üzere 1918’de Almanya’ya gönderilmiştir .
Bununla beraber cepheye en fazla kişiyi gönderen ise Galatasaray Kulübü olmuştur. Galatasaray Mekteb-i Sultaniyesi bünyesinde olan futbol takımı bundan tabiî olarak etkilenmiştir. Özellikle Balkan Muharebeleri’nde Mekteb-i Sultaniye’nin bir çok talebesinin gönüllü olarak cepheye koşmasında aynı zamanda takımın futbolcusu Celal İbrahim’in etkin rolü olmuştur. Arkadaşlarını toplayarak “Saray savaştaki gerçekleri saklıyor. İyi durumdayız diyorlar ama, Bulgarlar Silivri’ye kadar geldi. Top sesleri buradan bile duyuluyor. Kendimizi aldatmayalım, vatan elden gidiyor. Bir şeyler yapmalıyız.” diyecektir . Çanakkale Savaşlarına katılmış, Irak Cephesi’nde 1917’de şehit olmuştur . Galatasaray’ın diğer futbolcu şehidi ise Hasnun Galip’tir. Gönüllü olarak askere gittiği Çanakkale’de yine futbolcu arkadaşları Ahmet Refik, Ali İdris ile birlikte şehit olacaklardır .
Cepheye sadece istanbul’daki futbolcular gitmemiş, o zamanlar Anadolu’da faaliyet gösteren bir çok kulübün oyuncusu ve sporcusu da vatan müdâfaası için cepheye koşmuştur. Biz burada spor tarihimizn belli başlı kulüplerinin durumuna değinmekle yetinip, konuyu uzatmamayı uygun bulduk. Bütün bunlar da göstermektedir ki, Çanakkale Muharebeleri bütün milletin milli birlik içinde harîmini savunduğu yer olmuştur.
Dr. Lokman Erdemir' e Teşekkürler
Kaynaklar
Doğan Yıldız, Türk Spor Tarihi , İstanbul 1979, s. 298, 308.
Ali Sami Alkış, Çanakkale’de Şehit Düşen Futbolcular: Yedi Kandilli Avize, İstanbul 2008, s. 24.
Alkış, s. 25.
Alkış, s. 36.
Vala Somalı, Türk Sporu’nda Bir Asır Beşiktaş Spor Tarihi 1903-1996, İstanbul 1996, s. 40-42; Alkış, s. 44-45.
Somalı, s. 27.
Alkış, s. 60.
Ziyad Ebüzziya; Sahir Kozikoğlu, 1921-1933 Galatasaray'ın Tarihçesi, İstanbul [t.y.], s. 22.
Ebuzziya; Kozikoğlu, s. 22; Yıldız, s. 308; Alkış, s. 62.
Bu Yazı 2930 kere okunmuştur.
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
|
Sitede yayınlanan her türlü yazı, haber, resim, şiir, müzik ve videonun izinsiz kullanılması, yayınlanması yasaktır.
|
|
|
|
|
 |
